โครงการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางต้านริ้วรอยที่มีส่วนผสมของสารสกัดเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วง จากการเตรียมสารสกัดเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วงโดยการสกัดแบบเย็นด้วยการหมักด้วยน้ำและเอทานอลในความเข้มข้นต่างๆ [20, 40, 60 และ 95% (v/v)] ได้ทั้งหมด 5 ตัวอย่าง จากนั้นนำสารสกัดทั้งหมดมาวิเคราะห์หาปริมาณฟีนอลิกทั้งหมดและปริมาณฟลาโวนอยด์ทั้งหมด พบว่าสารสกัดเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วงที่สกัดด้วย 60% (v/v) เอทานอล (PFE60) มีปริมาณฟีนอลิกทั้งหมดและปริมาณฟลาโวนอยด์ทั้งหมดสูงสุดเท่ากับ 38.53?0.50 mg GAE /g และ 46.08?0.76 mg QE /g ตามลำดับ เมื่อนำไปทดสอบฤทธิ์ทางชีวภาพที่เกี่ยวข้องกับฤทธิ์ต้านริ้วรอย พบว่า สารสกัดเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วงที่สกัดด้วย 40% (v/v) เอทานอล (PFE40) มีฤทธิ์จับอนุมูลอิสระสูงสุด โดยมีค่า SC50 เท่ากับ 0.25?0.06 mg/ml และสารสกัดเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วงที่สกัดด้วย 95% (v/v) เอทานอล (PFE95) มีฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ไทโรซิเนสและคอลลาจิเนสสูงสุด โดยมีค่า IC50 เท่ากับ 0.20?0.09 และ 0.008?0.003 mg/ml ตามลำดับ สารสกัดทุกตัวอย่างไม่เป็นพิษต่อเซลล์ผิวหนังมนุษย์ที่ความเข้มข้น 0.0001-1 mg/ml จึงได้คัดเลือกสารสกัด PFE95 นี้ไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ต้านริ้วรอยเนื่องจากมีศักยภาพสูงสุดตามเกณฑ์ที่กำหนด สารสกัด PFE95 นี้มีสารสำคัญในกลุ่มแอนโทไซยานินเป็นองค์ประกอบ โดยมีปริมาณ kuromanin chloride เท่ากับ 13.43?0.39 ?g/mg ของสารสกัดเมื่อวิเคราะห์ด้วย HPLC อย่างไรก็ตาม สารสกัดนี้มีความคงตัวทางเคมีค่อนข้างต่ำ โดยหลังจากทดสอบในสภาวะเร่งพบว่ามีปริมาณสารสำคัญเหลือเท่ากับ 66.10?2.06% เมื่อเปรียบเทียบกับเมื่อเวลาเริ่มต้น ผลิตภัณฑ์เจลที่ดีที่สุดที่พัฒนาได้ที่มีส่วนผสมของ 2%w/w ของสารสกัด PFE95 และ 0.5%w/w white tender blossom fragrance มีความคงตัวทางกายภาพและเคมีหลังผ่านการทดสอบในสภาวะเร่ง โดยมีปริมาณสารสำคัญเหลือเท่ากับ 86.47?6.68% เมื่อเปรียบเทียบกับเมื่อเวลาเริ่มต้น ผลิตภัณฑ์นี้ไม่ก่อการระคายเคืองต่อผิวหนังอาสาสมัคร 10 คนเมื่อทดสอบด้วยวิธี closed patch และสามารถลดริ้วรอยของผิวอาสาสมัครได้หลังทาทุกวันนาน 4 สัปดาห์ อาสาสมัครมีความพึงพอใจโดยรวมต่อผลิตภัณฑ์สูตรที่คัดเลือกมาเท่ากับ 4.42?0.51 คะแนน (จากคะแนนเต็ม 5 คะแนน) ต้นทุนการเตรียมผลิตภัณฑ์ต้านริ้วรอยจากสารสกัดเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วงที่พัฒนาจากโครงการวิจัยนี้ในระดับห้องปฏิบัติการมีค่าเท่ากับ 822.6 บาทต่อกิโลกรัม ผลงานวิจัยนี้ได้แสดงถึงศักยภาพที่จะสามารถนำเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วงซึ่งเป็นของเหลือจากอุตสาหกรรมการแปรรูปน้ำผลไม้หรือผลิตภัณฑ์ต่างๆ มาต่อยอดพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางต้านริ้วรอยจากสารสกัดเปลือกของผลเสาวรสพันธุ์เปลือกสีม่วงที่มีประสิทธิภาพสูงและปลอดภัยและตรงตามความต้องการของตลาดปัจจุบันในแนวโน้มของ circular economy ซึ่งจะมีศักยภาพสูงในเชิงพาณิชย์และสามารถนำไปต่อยอดในเชิงอุตสาหกรรมเพื่อทางธุรกิจเครื่องสำอางได้ต่อไปคำสำคัญ : เปลือกเสาวรส, ต้านริ้วรอย, อนุมูลอิสระ, เอนไซม์ไทโรซิเนส, เอนไซม์คอลลาจิเนส<br><br>The objective of this research project was to develop anti-aging cosmetic product containing purple passion fruit (Passiflora edulis Sims) peel extract. Five extracts from the purple passion fruit peel were prepared by cold method (maceration) in water and ethanol at various concentrations [20, 40, 60 and 95% (v/v)]. All extracts were investigated for total phenolic and flavonoid contents. The 60% (v/v) ethanol extract from the purple passion fruit peel (PFE60) gave the highest total phenolic and flavonoid contents of 38.53?0.50 mg GAE /g and 46.08?0.76 mg QE /g, respectively. All extracts were determined in vitro anti- aging biological activities. The 40% (v/v) ethanol extract from the purple passion fruit peel (PFE40) showed the highest free radical scavenging with the SC50 value at 0.25?0.06 mg/ml. The 95% (v/v) ethanol extract from purple passion fruit peel (PFE95) exhibited the highest tyrosinase and collagenase inhibition activities with the IC50 values at 0.20?0.09 and 0.008?0.003 mg/ml, respectively. All extracts gave no cytotoxicity on human skin fibroblasts at all concentrations (0.0001-1 mg/ml). From scoring, the 95% (v/v) ethanol extract from the purple passion fruit peel (PFE95) which gave the highest score in these activities was selected to develop as an anti-aging product. The selected extract containing an active compound, kuromanin chloride (anthocyanin compounds) of 13.43?0.39 ?g/mg extract was examined by HPLC analysis. However, the extract exhibited low chemical stable with the remaining active compound after accelerated condition of 86.47?6.68% of the initial. The best developed formulation composing of 2%w/w of the PFE95 extract and 0.5%w/w white tender blossom fragrance as an odor additive was selected. This developed product gave physical and chemical stability after the accelerated condition with the remaining active compound of 86.47?6.68% of the initial. The developed product exhibited wrinkle reduction after daily application for 4 weeks with no skin irritation by the closed patch test in 10 human volunteers. For satisfactory evaluation in 10 human volunteers, the average scores of the total satisfaction of this developed product were 4.42?0.51 out of 5. The estimated costs for the lab scale production of the developed product was 822.6 Baht per kg. The result from this research project has demonstrated that the developed anti-aging cosmetic product containing the purple passion fruit peel extract has high commercial potential for cosmetic business and industry because of its research outcome high efficiency and safety as well as its market need trends of circular economy.Keywords : passion fruit peel, anti-aging, free radical scavenging, tyrosinase, collagenase