บทคัดย่อ การชราภาพของเซลล์ (cellular senescence) เป็นสภาวะที่เซลล์ของร่างกายเข้าสู่ความชราภาพ ไม่มีการแบ่งเซลล์อย่างถาวรและมีการเปลี่ยนแปลงลักษณะปรากฏที่เกี่ยวข้องกับความรุนแรงของมะเร็ง อย่างไรก็ตามบทบาทของกระบวนการดังกล่าวในเซลล์มะเร็งปอดยังไม่ได้รับการศึกษาอย่างแพร่หลายมากนัก มีการศึกษาถึงความสัมพันธ์ของโปรตีนแคมแซพ 3 (CAMSAP3) ซึ่งเป็นโปรตีนที่จับปลายด้านลบของไมโครทูบูลกับมะเร็งวิทยาเพิ่มขึ้น การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรตีนแคมแซพ 3 ต่อกระบวนการชราภาพของเซลล์ในเซลล์มะเร็งปอดชนิดไม่เล็ก จากผลการศึกษาครั้งนี้พบว่าในเซลล์ที่ลบยีนแคมแซพ 3 (CAMSAP3 knockout cells) สามารถลดการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งปอดและกระตุ้นการเข้าสู่กระบวนการชราภาพของเซลล์โดยเซลล์มีลักษณะรูปร่างที่ใหญ่และแบนยาวมากขึ้น มีการยับยั้งวัฏจักรของเซลล์ในระยะ G1 จากการศึกษาด้านกลไกพบว่ามีระดับของโปรตีน ERK1/2 ลดลงในเซลล์ที่ลบยีนแคมแซพ 3 ส่งผลให้ลดการแสดงออกทั้งระดับยีนและโปรตีนของ cyclin D1 จากผลการศึกษาด้านโปรตีโอมิกส์ (Proteomics) พบว่า Vimentin ซึ่งเป็นหนึ่งในเส้นใยโปรตีน (intermediate filament) เป็นตัวกลางของโปรตีนแคมแซพ 3 ในการควบคุมการแสดงออกของ ERK1/2 จากผลของการศึกษานี้พบว่าโปรตีนแคมแซพ 3 มีบทบาทในการควบคุมการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งปอดโดยยับยั้งกระบวนการชราภาพของเซลล์ผ่านวิถี ERK1/2/cyclin D1<br><br>Abstract Cellular senescence is an aging cellular response characterized by an irreversible growth arrest and other phenotypic changes that promote tumor aggressiveness. Notwithstanding, the biological role of senescence in human lung cancer is remaining largely unknown. Calmodulin-regulated spectrin associated proteins 3 (CAMSAP3), a non-centrosomal minus-end binding protein, gains increasingly interested in cancer cell biology. The present study aimed to investigate the effect of CAMSAP3 on senescence activity in non-small cell lung cancer cells. Deletion of CAMSAP3 suppressed lung cancer proliferation and induced the cellular senescence activity which exhibited an enlarged-flatted cell morphology and cell cycle arrest at the G1 phase. The mechanistic investigation demonstrated that active ERK remarkably downregulated in CAMSAP3 removal cells leading to the decreasing of cyclin D1 gene and protein expression levels. Proteomic analysis reported that vimentin, an intermediate filament protein, was a scaffold protein for CAMSAP3-regulating ERK signaling. This finding demonstrates that CAMSAP3 play a vital role in lung carcinoma cell proliferation by inhibiting senescence activity via the ERK/cyclin D1 pathway.